Addis Admass

ኢትዮ ኢስታንቡል ጠቅላላ ሆስፒታል፣ በዓለም አቀፍ ደረጃ የጥራት ዕውቅና ያገኘ መሆኑ የተነገረለትን የላብራቶሪ ማሽን ሥራ ያስጀመረ ሲሆን፤ ማሽኑ የላብራቶሪ ምርመራ ወደ ውጪ መላክን በመቀነስ የውጪ ምንዛሪን እንደሚያድን ተጠቁሟል፡፡


በሆስፒታሉ በዛሬው ዕለት በይፋ ሥራ የጀመረው "Mindray BS-680M' (intergrated)"
የተሰኘው የላብራቶሪ ማሽን በምሥራቅ አፍሪካ 2ኛ፣ በኢትዮጵያ የግል ሕክምና ተቋማት ደግሞ የመጀመሪያ ያደርገዋል ተብሏል፡፡


የኢትዮ ኢስታንቡል ሆስፒታል መስራችና ዋና ስራ አስፈጻሚ አቶ ብርሃን ተድላ በሥራ ማስጀመሪያ ሥነስርዓቱ ላይ ባደረጉት ንግግር፤ ይህንን ዘመናዊ ማሽን ያስገቡበት ዓላማ ለህብረተሰቡ የተሻለና ጥራቱ የተረጋገጠ የህክምና አገልግሎት ለመስጠት መሆኑን ገልጸዋል።

የማሽኑ ሥራ መጀመር ለላብራቶሪ ምርመራ ወደ ውጪ ሀገር የሚደረግ ጉዞን በማስቀረት ለሀገር የውጪ ምንዛሪ የማዳን ሚና ይጫወታል ብለዋል።

ሥራ አስፈጻሚው አክለውም፤ "'Mindray BS-680M' የላብራቶሪ ማሽን በሰዓት ከ840 በላይ የተለያዩ የህክምና ምርመራዎችን የማድረግ አቅም ያለው ሲሆን፣ ከሰው ንክኪ የጸዳ በመሆኑ የውጤቶችን ትክክለኛነት በእጅጉ ይጨምራል። ይህ ባህሪ የምርመራ ሂደቶችን ፍጥነት ከማሳደጉም በላይ የውጤቶችን አስተማማኝነት በማረጋገጥ፣ ለታካሚዎች ትክክለኛ የህክምና ክትትል እንዲያገኙ ያስችላል።" ሲሉ አብራርተዋል፡፡
የማይንድሬይ የምስራቅ አፍሪካ የሴልስ ማናጀር ዊልያም ፌኔል በበኩላቸው፤ ማይንድሬይ በመላው ዓለም ለህክምና ተቋማት በርካታ የህክምና መሳሪያዎችን በጥናት ላይ ተመስርቶ እየሰራ እንደሚገኝ ገልጸዋል። ኩባንያው ለጥናትና ምርምር ብቻ 500 ሚሊዮን ዶላር መድቦ እየሰራ እንደሚገኝም ተናግረዋል፡፡

የኩባንያው የምርት ሽያጭ ሥራ አስኪያጅ ሚስተር ዳይላን በሰጡት ማብራሪያ፤ ይህ ማሽን የላብራቶሪ ምርመራ ውጤቶችን ስህተቶች በመቀነስና በአነስተኛ የሰው ኃይል ከፍተኛ ጥራት ያለው አገልግሎት በመስጠት ረገድ ጉልህ ድርሻ እንዳለው አስረድተዋል።

የሆስፒታሉ የላብራቶሪ ክፍል ኃላፊ አቶ ደሳለኝ መርጊያው፣ ሆስፒታሉ ገና ሁለት አመት ባልሞላ ጊዜ ውስጥ በርካታ ስኬቶችን ማስመዝገቡን ገልጸው፣ ለሆስፒታሉ ባለቤት ለአቶ ብርሃን ተድላ ምስጋናቸውን አቅርበዋል። ይህ አዲስ ማሽን የሆስፒታሉን የላብራቶሪ አገልግሎት ወደ ላቀ ደረጃ እንደሚያሸጋግረው ያላቸውን እምነት ገልጸዋል።

የኢትዮ ኢስታንቡል ጠቅላላ ሆስፒታል ላብራቶሪ፣ በቅርቡ ከኢትዮጵያ አክሬዲቴሽን አገልግሎት የጥራት ሰርተፊኬት ማግኘቱ ይታወቃል፡፡

የኬንያ ፕሬዚዳንት ዊልያም ሩቶ ሴት ልጅን የህይወት ታሪክ የጻፈው ደራሲ ተከሰሰ። ግለሰቡ የፕሬዚዳንቱን ሴት ልጅ ፍቃድ ሳያገኝ የህይወት ታሪኳን ጽፏል በሚል መከሰሱን ተከትሎ፣ የኬንያ የህግ ባለሙያዎችና የመብት ተሟጋቾች ድርጊቱን አውግዘዋል።

የፕሬዚዳንቱ ልጅ ቻርሊን ሩቶ ደራሲውን ዌብስተር ኦቾራ ኤላይጃህ ከሷ ፍቃድ ሳያገኝ በመጻፉ "ስሜን ያላግባብ ተጠቅሟል" ስትል ነው የከሰሰችው።

ደራሲው "Beyond the Name: Charlene Ruto and the Youth Uprising በሚል ርዕስ ባወጣው መጽሐፉ ምክንያት ትላንት ማክሰኞ ክስ ተመስርቶበታል። ግለሰቡ ጥፋተኛ እንዳልሆነ ለፍርድ ቤት ቃሉን ከሰጠ በኋላ የዋስ መብቱ ተከብሮ ወጥቷል።

ክሱን የመሰረተችው ቻርሊን ጉዳዩን አስመልክቶ ለፖሊስ እንዳመለከተችና ህጋዊ አሰራር መከተሏን ለጋዜጠኞች ተናግራለች።

ተከሳሹ መጽሐፉን ግንቦት 14 ቀን 2017 ዓ.ም ወይም ከዚያ በፊት ከሌሎች አጋሮቹ ጋር በመሆን ማሳተሙ የማጭበርበር አላማ ያለው ነው የሚል ክሱ ላይ ተካቶበታል። ከተከሳሹ ጋር መጽሐፉን ያሳተሙት ግለሰቦች ክስ እንዳልተመሰረተባቸው ተገልጿል።

የፕሬዚዳንቱ ልጅ መጽሐፉ ያለ ፈቃዷ ስለመጻፉ እንጂ በይዘቱ ላይ ቅሬታ አላቀረበችም። ተቺዎች ግን ይህ አሰራር ህገወጥ አይደለም ይላሉ።

ፖለቲከኛውና የህግ ባለሙያ የሆኑት ዊልስ ኦቶኖ "ደራሲነትን ለመወንጀል" የመንግሥትን ስልጣን ያለ አግባብ እየተጠቀሙበት ነው ይላሉ፡፡ የስነ ጽሑፍ ሃያሲው ምቡጉዋ ንጉንጂሪ በበኩላቸው፤ ደራሲው ምንም ያጠፋው ጥፋት የለም፤ ብለዋል፡፡

ሃያሲው ለዚህም ዋቢ የሚያደርጉት በአውሮፓውያኑ 2014 የታተመው፣ በቀድሞው የኬንያ ፕሬዚዳንት ኡሁሩ ኬንያታ የህይወት ታሪክ ላይ የሚያጠነጥነውንና ፍቃድ ያልተጠየቀበትን መጽሐፍ ነው።

ደራሲውን የወከሉት የህግ ባለሙያዎች፣ግለሰቡ የፕሬዚዳንቱን ልጅ የህይወት ታሪክ መጻፉ ወንጀል እንዳልሆነ ተከራክረዋል።

(ቢቢሲ)

ከኢትዮጵያ ወደ አውሮፓ ሀገራት የሚላክ የአበባ ምርት ውስጥ በተለምዶ "የእሳት እራት" ተብሎ በሚጠራው የቢራቢሮ ዝርያ መገኘት ምክንያት፤ ምርቱ የጥራት ጉድለት እንዳለበት ተደርጎ መቆጠሩን "ትሬድ ማርክ አፍሪካ" ለአሐዱ አስታውቋል።

ከዚሁ ጋር ተያይዞ የአውሮፓ ሕብረት በራሪው ነፍሳት ከአበባ ምርቶች ጋር ተቀላቅሎ እንዳይገባ ክልከላ ማድረጉ ተገልጿል።

የትሬድ ማርክ አፍሪካ ዳይሬክተር አቶ እውነቱ ታየ፣ ኢትዮጵያ የውጭ ምንዛሪ ከምታገኝባቸው ምርቶች መካከል አበባ አንዱ መሆኑን አስታውሰው፤ አበባ አምራቾች አበባው ላይ የሚታዩ ነፍሳትን ለመከላከልና ለመቆጣጠር የሚያስችላቸውን ስርዓት በፍጥነት ካልዘረጉ፣ የአበባ ምርት ወደ አውሮፓ ገበያ እንዳይገባ ሊታገድ የሚችልበት ዕድል እንዳለ ለጣቢያው ተናግረዋል።

በእንግሊዝኛ ምህፃረ ቃል ኤፍ ሲ ኤም (FMC) የተባለው ተባይ፤ የቢራቢሮ ዝርያ ያለውና በእኛ ሀገር "የእሳት እራት" የሚል ስያሜ ያለው ሲሆን፤ የአውሮፓ ሕብረት ኢትዮጵያን ጨምሮ ኬንያና አንዳንድ አበባ ላኪ የአፍሪካ ሀገራት ላይ እያጋጠመ ያለውን ይህን በአበቦች ላይ ከፍተኛ ጉዳት የሚያስከትል ተባይ አስመልክቶ ባለፈው ዓመት አዲስ ሕግ ማውጣቱን ዳይሬክተሩ ገልጸዋል።

ይህም ሕግ ከዚህ ቀደም ወደ ሕብረቱ አባል ሀገራት የሚገቡ የአበባ ምርቶች ላይ ይደረግ የነበረው አምስት በመቶ የላብራቶሪ ቁጥጥር፤ ወደ 25 በመቶ ከፍ እንዲል የሚያዝ መሆኑን ተናግረዋል።

በዚህም መሠረት ሕብረቱ መስፈርቱን የማያሟሉ ሀገራት የአበባ ምርቶቻቸውን ወደ አውሮፓ እንዳያስገቡ እገዳ የጣለ ሲሆን፤ ይህን ተከትሎም፣ ኢትዮጵያ በአንዳንድ አበባ እርሻዎች ላይ እያጋጠመ ያለውን "የእሳት እራት" ተባይ ለማጥፋት ከእርሻ ጀምሮ ወደ ውጭ እስኪላክ ድረስ ከፍተኛ ቁጥጥርና ክትትል እያደረገች መሆኑ ተገልጿል።

አሐዱ ያነጋገራቸው የኢትዮጵያ ሆልቲካልቸር አምራችና ላኪዎች ማኅበር ዋና ዳይሬክተር አቶ ቴዎድሮስ ዘውዴ በበኩላቸው፤ የአበባ ምርቱ የአውሮፓ ገበያ ላይ ያጋጠመው ችግር አበቦቹ ላይ በሚታዩት የእሳት እራት የተሰኙ በራሪ ነፍሳት ብቻ እንጂ የጥራት ችግር እንዳልሆነ ገልጸዋል። ችግሩን ለማስወገድም ማኅበሩ በዘርፉ ለተሰማሩ አምራቾች ስልጠና እየሰጠ እንደሚገኝ አንስተዋል።

በኢትዮጵያ በአሁኑ ወቅት 1 ሺህ 550 ሄክታር መሬት የአበባ እርሻ መኖሩ የተገለጸ ሲሆን፤ በአጠቃላይ ከአበባ፣ አትክልትና ፍራፍሬ ዘርፍ በዓመት ከ500 ሚሊየን ዶላር በላይ የውጭ ምንዛሪ እንደሚገኝ የአሃዱ ዘገባ ያመለክታል፡፡ ዘርፉ ከ200 ሺ በላይ ለሚሆኑ ዜጎች የሥራ ዕድል መፍጠሩም ተጠቁሟል፡፡

የኤርትራው ፕሬዝዳንት ኢሳያስ አፈወርቂ የአፍሪካ ቀንድን ለማተራመስ እየጣሩ ነው፣ በሴምና ኩሽ ቋንቋ ተናጋሪ ህዝቦች መካከል ጥላቻን በመፍጠር ውጥረትና ግጭት እንዲፈጠር እየሰሩ ነው ሲሉ የኢትዮጵያ ህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት አባሉ አምባሳደር ዲና ሙፍቲ ተቹ።

ፕሬዚዳንቱ፤ “ኢትዮጵያንና ሰፊውን የአፍሪካ ቀንድ ለማተራመስ የሚያደርጉትን ጥረት እንዲቀጥሉ ሊፈቀድላቸው አይገባም" ሲሉም አሳስበዋል።

የቀድሞ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ቃል አቀባይ የነበሩት አምባሳደር ዲና ሙፍቲ፣ ሆርን ሪቪው ድረገጽ ላይ ባሰፈሩት አስተያየት፤ “የኢሳያስ አፈወርቂ የወቅቱ ፕሮጀክት ዋነኛ ትኩረት፣ የአማራና የትግራይ ሚሊሻዎችን በማስተባበርና በማቀናጀት የኢትዮጵያን የፌደራል መንግስት ለመጣል ነው” ሲሉ ገልጸዋል።

አምባሳደር ዲና በጽሁፋቸው የኤርትራው ፕሬዝዳንት፤ “የኦሮሞ ማህበረሰብ በኢትዮጵያ ውስጥ እንዲጠላ ለማድረግ እየሞከሩ ነው” ሲሉ ገልጸዋል፤ አምባሳደሩ ለዚህም ፕሬዝዳንቱ “ፍጹም ያልተረዱትን ፅንሰ ሀሳብ፣ ኦሮሙማን” በንግግራቸው ጠቅሰዋል" ሲሉ ተችተዋል።

የፕሬዝዳንቱ ጣልቃ ገንብነት “በቃላት ብቻ የተገደበ አይደለም” ሲሉ የኮነኑት አምባሳደር ዲና፤ “የኢትዮጵያ መንግስትን በትጥቅ ለመታገል የሚንቀሳቀሱ ሀይሎችን የቁሳቁስ ድጋፍ እያደረጉ ነው” ሲሉ ኮንነዋል፤ “ይህም አስከፊ ውጤት ይኖረዋል” ሲሉ አስጠንቅቀዋል።

የኤርትራው ፕሬዝዳንት “ወታደሮቹን ከኢትዮጵያ ሉዓላዊ ግዛት እንዲያስወጣና በኢትዮጵያ ትጥቅ አንስተው መንግስትን ለመውጋት የሚንቀሳቀሱ ሀይሎችን ከመደገፍ እንዲቆጠብ ግፊት ልናደርግበት ይገባል ብለዋል።

(አስ)